Dil ve Konuşma Bozukluğu Nedir?
İletişim; sözel iletişim ve sözel olmayan iletişim olmak üzere ikiye ayrılır.
Sözel iletişim; düşüncelerin kelimeler ile ifade edilmesidir (konuşmak, yazmak gibi).
Sözel olmayan İletişim; kelime kullanılmadan davranışlar ile kurulan iletişim şeklidir
(jest-mimik, ses tonu vb.).
Dil: Söyleneni anlama, cümle kurma kapasitesi, düşünce ve fikirlerin söz, yazı, jest
ve mimiklerle anlama ve anlatılma yeteneğidir.
Konuşma ise seslerin fiziksel olarak üretimi olup, dil becerilerini kullanarak sözlü
iletişim kurma yöntemidir.
Dil ve konuşma terapistleri ise dil, konuşma, yutma veya ses bozukluğu olan
bireylere hizmet sunar. Dil ve konuşma terapistinin başlıca çalışma alanları, yutma
bozuklukları, ses bozuklukları, dil bozuklukları, konuşma sesi bozuklukları, akıcı
konuşma bozuklukları ve edinilmiş dil bozukluklarıdır.
Dil Bozukluğu: Duyduğumuzu ya da okuduğumuzu ne kadar iyi anladığımızı ve
başkalarına ne düşündüğümüzü anlatmak için sözcükleri nasıl kullandığımızı içerir.
Dil bozuklukları, çocuklarda; Gelişimsel Dil Bozukluğu olarak ya da sendromlar,
yapısal anomaliler, zihinsel yetersizlik, işitme kaybı, otizm spektrum bozukluğu ve
nörolojik problemlerle ilişkili olarak görülebilir.
Konuşma Sesi Bozuklukları: Sesleri nasıl ürettiğimiz ve bu sesleri sözcükler içinde
nasıl sıraladığımızı içerir. Artikülasyon bozukluğu (sesleri çıkartamama), fonolojik
bozukluk (kelimeleri oluşturan harfleri tanıma, ayırt etme vb.), konuşma apraksisi
(sözel ifadelerin; dil, dudak, damak gibi yapıların işlevindeki bir gecikme veya
bozukluk nedeniyle aktarılmasında zorluk yaşanması) veya dizartri (beyin hasarına
bağlı olarak yaşanan kaslardaki zayıflık gibi) şeklinde görülebilir.
Yutma Bozuklukları: Bebeklerin nasıl emdiği, insanların katı ve sıvılar gibi farklı
kıvamlarda nasıl çiğnedikleri ve yuttukları ile ilgilidir. Yutma bozuklukları; vücut için
gerekli besinlerin alımının yetersiz olmasına, kilo kaybı ve başka birçok sağlık
problemine (akciğer enfeksiyonları gibi) neden olabilir.
Ses Bozuklukları: Bireyin cinsiyetine, yaşına ve görünüşüne ait olmayan yani kişinin
memnun olmadığı ses olarak tanımlanır. Genel olarak; sesin frekans (sesin anormal
derecede kalın ya da ince olması), gürlük ve rezonansında oluşan anormalliklerdir.
Ses bozuklukları; bağırarak konuşma ya da fısıltıyla konuşma gibi sesin yanlış
kullanımı nedeniyle ortaya çıkabilir. Belirtileri; ses kısıklığı, ses kalitesinde bozulma,
boğazda yanma hissi şeklinde olabilir.
Akıcı Konuşma Bozuklukları: Konuşmanın doğal ritminin bozulması nedeniyle
meydana gelen bozukluklardır. Kekemelik (konuşurken seslerin tekrarlanması,
duraksamalar veya sözcüklerin arasına “ııı,şey” gibi ifadelerin girmesi şeklinde
olabilir), ve hızlı-bozuk konuşma şeklinde görülebilir.
Edinilmiş Dil Bozuklukları: Travmatik beyin hasarı, Serebrovasküler olay (inme, felç
geçirme gibi) veya farklı bir nörolojik bozukluk (demans, Alzheimer gibi) nedeniyle
ortaya çıkan dil bozukluklarıdır.
DİL VE KONUŞMA TERAPİSİ DESTEK EĞİTİM PROGRAMIMIZDA
Gelişimsel Dil Bozukluğu
Sendromlara Bağlı Dil ve Konuşma Bozuklukları
Akıcı Konuşma Bozuklukları (Kekemelik, Hızlı Bozuk Konuşma)
Konuşma Sesi Bozuklukları (Artikülasyon ve fonolojik bozukluk gibi)
Ses Bozuklukları
Motor Konuşma Bozuklukları
Edinilmiş Dil Bozuklukları (Afazi, Beyin hasarı ve felç vb. durumlar sonrasında
ortaya çıkan dil ve konuşma problemleri)
Dudak damak yarığına Bağlı Dil ve Konuşma Bozuklukları
Yutma Bozuklukları
Otizm spektrum bozukluğu
İşitme Kaybına Bağlı Dil ve Konuşma Bozuklukları yer almaktadır.